بهترین نور برای چراغ مطالعه نور زرد است
چشم پزشکان مطالعه در نور زیاد و نور کم را باعث خستگی و ضعیف شدن چشم ها می دانند.
جهت تابش نور
بهتر است که نور به صورت مستقیم روی کتاب تابانده نشود، به همین دلیل تاکید می‌شود که چراغ مطالعه در سمت دست غیر غالب قرار گیرد، یعنی چراغ مطالعه در راست دست‌ها در سمت چپ و در چپ دست‌ها در سمت راست قرار بگیرد و از پشت سر یا بالا بتابد همچنین نور نباید از سطح کاغذ انعکاس داشته باشد. انعکاس نور از سطح کاغذ، به چشم ها آسیب می رساند.
در هنگام مطالعه چشم باید به طور مستقیم و به موازات صفحه حرکت کند، از پریدن به سطور بالا و پایین دوری کنید، زیرا این کار باعث خستگی چشم می شود و به چشم صدمه می رساند
شدت و میزان نور
نور فاکتور مهمی است که کاهش یا ازدیاد آن هنگام مطالعه باعث خستگی و صدمه به چشم می شود. نور اتاق هنگام مطالعه باید به گونه ای تنظیم شود که صفحه کتاب کاملاً روشن بوده و فرد احساس خستگی در چشم نکند چرا که مطالعه در اتاق تاریک چشم را مجبور به تطابق بیشتری با کلمات موجود در صفحه می کند که باعث نوعی نزدیک بینی کاذب می شود.
ضعف در بینایی، درد، اشک ریزش، قرمزی، سوزش چشم، سردرد، احساس گیجی، تشدید فشار و استرس و حتی تغییرات فشار خون و نبض را از دیگر عوارض مطالعه در نور کم بوده و تابش نور کم به صفحه کتاب باعث افزایش فشار به چشم می شود که به دنبال آن قسمت های محیطی ساختمان کره چشم نیز به کار گرفته می شود در نتیجه با تأثیر بر قسمت های مختلف بدن، تنظیم فشار خون و نبض را برهم می زند.از سوی دیگر نور زیاد نیز برای چشم زیان آور است و علاوه بر خستگی چشم باعث خیرگی آن نیز می شود بنابراین متخصصان معتقدند یک لامپ ۱۰۰ وات برای اتاقی با ابعاد کوچک تا متوسط کافی است متخصصان همواره لامپ ۶۰ تا ۱۰۰ وات را برای چراغ مطالعه ای که دارای حباب و وسیله ای برای پخش نور است کافی می دانند
فاصله مناسب برای مطالعه
لازم است نور از فاصله بیش از یک و نیم متر از صفحه تابیده شود البته از زاویه ای که سایه روی کتاب نیفتد. متخصصان فاصله مناسب چشم تا صفحه کتاب را هنگام مطالعه ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر می دانند با این حال هنوز هستند دانش آموزانی که این فاصله را رعایت نمی کنند و پس از مدتی در اثر تطابق زیاد، فشار زیادی را به چشم خود وارد می کنند.این در حالی است که پس از گذشت زمان، چشم قدرت تطابق هر چه بیشتر خود را از دست می دهد و در نتیجه قدرت بینایی کاهش پیدا می کند.
بعبارتی دیگر فاصله مناسب چشم با صفحه کتاب ، اندازه مچ دست تا آرنج می باشد که با قراردادن دست زیرچانه مشخص می شود.این فاصله در افراد بلند یا کوتاه قدتر متفاوت است با این حال در صورتی که فاصله چشم تا صفحه کم شود علاوه بر فشار بر چشم، اختلال در دید و تضعیف آن باعث نزدیک بینی، کج کردن سر و یکسری دردهای عضلانی و مفصلی می شود.
مدت زمان مناسب برای مطالعه
پس از هر ۴۵ دقیقه مطالعه، مدت ۱۵ دقیقه به چشم ها استراحت داده شود.برای این کار بهتر است فرد قدم زده و مناظر طبیعی یا اشیای دورتر را مشاهده کند یا با انجام حرکات کششی و فعالیت های بدنی سبب جریان خون در اندام ها شود، این جریان خون خستگی را از بدن فرد رفع کرده و می تواند وی را برای مطالعه دوباره آماده کند.
۶ نکته درباره اتاق مطالعه
۱.کارشناسان آموزشی می‌گویند بهتر است جای مشخص و ثابتی در خانه برای درس خواندن بچه‌ها در نظر بگیرید. اگر فضا و متراژ خانه و تعداد افراد خانواده، این امکان را به شما می‌دهد که اتاق جداگانه‌ای برای مطالعه و درس خواندن داشته باشید، حتما این کار را انجام دهید؛ در غیر این صورت، گوشه‌ای از خانه را که از نظر نور، تهویه و آرامش فضای مناسب‌تری دارد، به آن اختصاص بدهید؛ جایی دور از تلویزیون، تلفن و هر چیزی که آرامش و تمرکز را به هم بزند.
۲. اتاق مطالعه باید تهویه مناسبی داشته و هوا به‌طور مناسب در آن جریان داشته باشد. بهتر است اتاق مطالعه چند پنجره داشته باشد. وجود پنجره در دیوارهای مقابل باعث می‌شود علاوه بر تهویه طبیعی و جریان هوا، امکان استفاده از نور طبیعی روز هم وجود داشته باشد.
۳. دانشآموزان برای مطالعه به نور کافی نیاز دارند. برای تامین نور مناسب در اتاق مطالعه از روشنایی عمومی و موضعی استفاده کنید. استفاده از حبابهای رنگی با قاب تیره که روشنایی را کاهش داده و نور رنگی ایجاد میکنند برای اتاق مطالعه مناسب نیست و بهتر است برای پیشگیری از خستگی چشم لامپ اتاق مطالعه قاب سفید و مات داشته باشد.
- مطالعه نیاز به تمرکز و آرامش دارد. اسباب‌بازی‌ها، عروسک‌ها، قاب عکس‌ها و وسایلی که باعث کاهش تمرکز هنگام مطالعه می‌شود، از اطراف بردارید. می‌توانید از اسباب بازی‌هایی که جمع کرده‌اید گاهی برای تشویق بچه‌ها استفاده کنید.
- از رنگ‌های ملایم و آرامش‌بخش در اتاق مطالعه استفاده کنید. رنگ‌های بنفش، نیلی و سبز روشن برای اتاق مطالعه مناسب هستند.
- در اتاق مطالعه تلویزیون قرار ندهید. بررسی‌ها نشان داده‌اند قرار دادن تلویزیون در اتاق کودکان و نوجوانان موجب بر هم خوردن نظم زمان خواب و بیداری‌شان می‌شود و در پی آن، احتمال بدخلقی و پرخاشگری در آنها افزایش یافته و تمرکزشان کاهش پیدا می‌کند
